Gwiezdne Wojny w biznesie. Anakin Skywalker czy Lord Vader?  Kim dzisiaj jesteś? 

Jest rok 2018, a Gwiezdne Wojny i przygody ich bohaterów oglądał niemalże każdy, kto skończył 15 lat. Nawet po upływie prawie 4 dekad od pierwszej produkcji (1977) przedstawiona tam walka dobra ze złem wciąż jest dokonałym punktem odniesienia dla rozwoju kariery wielu menedżerów. Zastanawiasz się, co mam na myśli?

Światło dzienne ujrzało już 9 części, a ja odnoszę wrażenie, że tytuły nadawane kolejnym odsłonom to niemalże rozwój zawodowej kariery w niejednej firmie. Spróbuję przejść przez kolejne etapy i trochę pobawić się tym czego doświadczają ludzie, wspinając się po szczeblach kariery. Spróbuję połączyć historię Gwieznych Wojen z biznesową codziennością. 

Przebudzenie mocy (2015). Postać młodego Anakina, który jest wdrażany w tajniki bycia niepokonanym Jedi, to nic innego jak pierwsze kroki młodych ludzi w firmach. Otrzymują oni swoich mentorów (Mistrz Yoda), którzy uczą ich jak funkcjonować, jak sprawnie poruszać się w biznesie, przekazują wiedzę. To jeszcze ten czas pierwszej pracy, więc Moc jest przeogromna. Dobry mentor potrafi z tego skorzystać i wprowadzić adepta na naprawdę dobrą ścieżkę. Czy na stałe? To zupełnie inna sprawa. Mistrz Yoda “W sobie Ty potencjał masz. Z niego skorzystać to prawo, co zdarzyć się może”. 

Atak klonów (2002). Anakin się uczy i staje się często kopią swojego mistrza. Jeżeli mistrz nie daje mu wolnej ręki w działaniu, uczeń powtarza schematy, które funkcjonują jako utarte ścieżki “sukcesu”. Kiedy młody pracownik zbyt długo przebywa w jednym schemacie, następuje zwyczajne kopiowanie i wyrasta kopia mistrza, który starzeje się i jego mądrość jest nieoceniona, jednak wszędzie gdzie potrzeba mądrych wyników, trzeba będzie nie stać się klonem. A to wcale nie jest takie łatwe, bez “wolnej ręki” czy po prostu zaufania. Mistrz Yoda “Sobą Ty być musisz. Od mistrza zabierz tylko tyle, aby Moc z siebie wydobyć”.

Mroczne Widmo (1999). Kiedy Anakin przygotowuje się do bycia Rycerzem Jedi często doświadcza porażek i trudu treningu. Nie zawsze wynik jest taki, jakby sobie tego życzył. Przede wszystkim dlatego, że wszystko wymaga czasu, a niecierpliwość młodości i sukcesu zabiera pokorę. Dla ucznia maluje się długa droga z nieokreślonym często terminem, a to często powoduje sporo buntu wewnątrz i niezadowolenie mistrza. W firmie jest dokładnie tak samo. Potrzeba czasu, aby zrozumieć biznes i jego meandry. To musi zrozumieć każdy początkujący menadżer. Mistrz Yoda “Cierpliwym Ty być musisz. Nagrodą się Ty sam dla siebie wkrótce staniesz”. 

Łotr (2016). Anakin przechodzi na ciemną stronę mocy. Potrafi już walczyć, jest zaprawiony w bojach. Budzi się jego druga natura, która mówi mu, że może więcej od mistrza. I być może tak jest, jednak brakuje w tym wszystkim pokory i Anakin popełnia jeden z największych błędów – budzi Dartha Vadera. To również bardzo znany scenariusz w niejednej firmie, kiedy jeszcze świeżo upieczeni menedżerowie otrzymują do swojej dyspozycji “władzę” i niejednokrotnie budzą w sobie tę mroczną stronę, która nie dba o ludzi, a nakazuje realizować zadania. Mistrz Yoda “Ciemną stronę mocy w Tobie dostrzegam. Silnym być musisz, nim kim innym się staniesz”. 

Zemsta Sithów (2005). Żaden lider nie pozwoli sobie na gierki zbuntowanych uczniów. Lord Vader jest silny, jednak wciąż sterowalny, czyli krączący ciemną ściężką mocy, nad którą jeszcze nie panuje. Łatwo może wpaść w sidła tych, którzy już tą ścieżką kroczyli. W życiu również tak jest, że kiedy starzy “wyjadacze” widzą brak pokory, potrafią wkroczyć do akcji. I tym, którzy dopiero się uczą, a mimo to bardzo ostro pogrywają, potrafią pokazać ich miejsce w szeregu. A to, do przyjemnych rzeczy dla zruganych nie należy. Jednak Ci co byli wcześniej i mają więcej za sobą doświadczania, często potrafią boleśnie się pokazać “zagubionym zwycięzcom”. Mistrz Yoda “Dużo nauczyć się jeszcze musisz. Stąpać po lodzie, to rzecz dla cierpliwych. Nauczyć się tego należy, to zadanie Twoje”. 

Nowa Nadzieja (1977). Takie doświadczenia, kiedy na ziemię sprowadzą Cię Ci “potężniejsi” jeszcze od Ciebie, jest doskonałą lekcją. Często wtedy ciemna strona mocy staje się słabsza i jest szansa, że Lord Vader ma szansę wrócić do siebie. Podobną historię mogą przeżywać Ci, którym utarto nosa. I jeżeli będzie wtedy ktoś przy nich, kto mądrze ich poprawadzi, pojawia się wielka nadzieja, że będą z tego dokonałe owoce. Po trudnych doświadczeniach ludzie widzą więcej, a to pozwala również więcej osiągać. Mistrz Yoda “Pamiętaj czego się nauczyłeś. Ocalić Cię to może”. 

Imperium kontratakuje (1980). Na świat przychodzi Luke Skywalker, syn Dartha Vadera. Ma w sobie wszystko to co jego ojciec, tylko silniejsza kest w nim jest jasna strona Mocy. On pracuje sercem i dba o drugiego człowieka. Potrafi podrywać do działania tam, gdzie nie ma nawet najmniejszej nadziei. Luke ma w sobie wszystko, aby zakończyć gwiezdne wojny raz na zawsze, aby pokonać ciemną stronę mocy. Takie postawy, to często powroty do akcji, tych którzy przeszli najtrudnijesze boje. Kiedy słuchamy historii ludzi, którzy opowiadają o swoich sukcesach, oni byli tam gdzie jest ciemno, doświadczyli tego. Jednak kiedy się podnieśli – ich siła, ich Moc czyniła rzeczy, których nigdy wcześniej nie byli w stanie dokonać. Mistrz Yoda “Ze środka Ciebie siła płynąć musi. To droga na którą Ty wrócić musisz”. 

Powrót Jedi (1983). Luke zostaje Rycerzem Jedi. Teraz już nie tylko żyje i trenuje dla siebie. Zrozumiał, że jego głównym zadaniem jest pomoc innym. Jest za nich odpowiedzialny i wie, że jego życie jest już nierozłączne z życiem drugiego człowieka. I ma ogromną Moc. Otrzymał nie tylko tytuł Rycerz Jedi, ale osiągnął również równowagę. To work-life balance w życiu zawodowym i prywatnym. Przychodzi z czasem, kiedy ludzie pracując doświadczają skrajności i w jedną i drugą stronę czyli pracoholizmu i lenistwa. To doświadczenie nie tylko mentalne, ale również fizyczne. Człowiek w firmie dotrzega nie tylko pęd do kariery, ale pewną drogą do budowania, osiągania. Jednocześnie dostrzega, czemu służy praca i jakie powinny być propocje pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym. To taki Powrót Jedi – powrót do samego siebie. Mistrz Yoda “Twoim sprzymierzeńcem jest Moc i potężnym sprzymierzeńcem ona jest”.

Ostatni Jedi (2017). W galaktyce ciemna strony mocy co jakiś czas się ujawnia, powraca. Wtedy właśnie potrzebne jest odszukanie Jedi, który usypia wraz z wiekiem. To on jest często tym, który musi przekazać następnym pokoleniom swoją wiedzę. Swoją Moc, która rodziła się w czasie, rodziła się w doświadczeniu, rodziła się w zwycięstwach i trudach. I w biznesie jest dokładnie tak samo. Przychodzi czas, aby podzielić się tym co mamy, nauczyć następnych. Tym razem tak naprawdę! Nie po to, aby ktoś za Ciebie wykonywał pracę, ale po to, aby stawał się niezwyciężony dokładnie tak jak i Ty. Tyle, że dzięki Tobie może osiągnąć to wcześniej. To jest rola Ostatniego Jedi. Mistrz Yoda “Kiedy mnie zabraknie, ostatni Jedi będziesz. Moc jest silna w Twojej rodzinie. Przekaż to, czego się nauczyłeś”. Nie da się uciec od tego, że w pewnym momencie będziesz, na jakimś z wymienionych etapów. Każdy z nich jest doskonałą lekcją. Wystarczy tylko, że ją zauważysz. Z każdej można wyjść jako Anakin Skywalker albo Lord Vader. Zawsze wszystko w Twoich rękach. Mistrz Yoda “Wszystko jest w rękach Twoich. Niech Moc będzie z Tobą”. 
Robert Suszko       www.lekcjeniepokonanych.com