STAŻYSTA W FIRMIE – CZY TO SIĘ OPŁACA?
Jeśli jesteś przedsiębiorcą i potrzebujesz rąk do pracy, masz prawo wystąpić do urzędu pracy o przysłanie stażysty. Na taki krok decyduje się wiele osób, prowadzących własną firmę. Dlaczego? Przyjęcie do firmy stażysty nic nie kosztuje. Taka osoba, może posiadać wysokie kompetencje, które pomogą nam rozwinąć nasz biznes. Benefit jest także po stronie stażysty – pracodawca pomaga osobie bezrobotnej wrócić na rynek pracy, dzięki czemu może ona ponownie uwierzyć w siebie, zarobić pieniądze i zdobyć nowe kwalifikacje. Jakie warunki należy spełnić, aby urząd skierował stażystę do pracy? Jakie prawa przysługują pracobiorcy? O tym w dalszej części artykułu.
Przepisy ściśle regulują kwestię, kto może zorganizować staż. Organizatorem może być pracodawca, tzn. osoba fizyczna, prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, jeżeli zatrudnia przynajmniej jednego pracownika. Warto zaznaczyć, że liczba stażystów u takiego pracodawcy nie może przekraczać liczby pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Na staż może przyjąć również rolnicza spółdzielnia produkcyjna, pełnoletnia osoba fizyczna, zamieszkująca i prowadząca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osobiście i na własny rachunek, działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej, w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub prowadzącej dział specjalny produkcji rolnej, o którym mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Stażysta nie otrzymuje wynagrodzenie za pracę tylko stypendium pochodzące z Funduszu Pracy. Ważne jest zatem, aby osoba ubiegająca się o skierowanie stażysty do swojej firmy nie zalegała z wypłatą wynagrodzeń oraz zapłatą składek ZUS, NFZ, na Fundusz Pracy.
Jeżeli pracodawca spełnia wszystkie wymienione wyżej warunki, rozpoczyna się procedura ubiegania się o skierowanie stażysty do firmy. Pierwszą rzeczą, jaką musi wykonać przyjmujący, jest opracowanie programu nauki stażu. W programie powinny znaleźć się następujące elementy: nazwa zawodu lub specjalności, której staż dotyczy, zakres zadań wykonywanych przez bezrobotnego oraz kwalifikacje i umiejętności, jakie stażysta zdobędzie po zakończeniu pracy.
Każdy stażysta musi posiadać opiekuna stażu. Jest on wyznaczany przez pracodawcę. Trzeba tu dodać, że jeden opiekun może mieć pod opieką maksymalnie trzech stażystów. Opiekun sprawdza listę obecności, kontroluje wyniki pracy stażysty. W ciągu 5 dni nowego miesiąca dostarcza listę obecności do urzędu pracy podpisaną przez skierowanego na staż bezrobotnego.
Ustawodawca określił, kto może odbyć staż z urzędu pracy i na jaki okres czasu może zostać przyjęty do pracy. Na okres 6 miesięcy odbywania stażu może być skierowany:
- bezrobotny do 25. roku życia,
- długotrwale bezrobotny,
- kobieta, która nie podjęła zatrudnienia po urodzeniu dziecka,
- bezrobotny powyżej 50. roku życia,
- osoba bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego, bez wykształcenia średniego,
- rodzic samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko poniżej 18 roku życia,
- bezrobotny, który po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjął zatrudnienia,
- niepełnosprawny.
Minimalny okres odbywania stażu wynosi trzy miesiące, maksymalny sześć miesięcy. Jednakże dla bezrobotnych do 25 roku życia oraz absolwentów szkół wyższych przed 27 rokiem życia w okresie 12 miesięcy od ukończenia szkoły, staż może trwać maksymalnie dwanaście miesięcy. Bezrobotny może odbywać staż u tego samego pracodawcy, na tym samym stanowisku tylko raz. Jeśli pracodawca chce przyjąć pracownika na kolejny staż, musi zapewnić mu inne stanowisko pracy.
Pracodawca składa wniosek skierowany do starosty, w którym wymienia, m. in. nazwę firmy, siedzibę, liczbę zatrudnionych pracowników, nazwę stanowiska pracy dla bezrobotnego, czas trwania stażu oraz potrzebne kwalifikacje. Urząd pracy ma miesiąc na rozpatrzenie wniosku i jeśli wszystko jest napisane poprawnie, a w kasie urzędu pracy są środki na finansowanie stażu, urząd podpisuje z pracodawcą umowę.
Stażysta nie może pracować więcej niż 8 godzin dziennie i 40 tygodniowo. Staż nie może odbywać się w niedzielę i święta, w dni wolne od pracy, w porze nocnej, w systemie pracy zmianowej ani w nadgodzinach, chyba że urząd pracy wyrazi zgodę na taką pracę ze względu na jej charakter w danym zawodzie.
Kolejnym prawem stażysty są 2 dni wolne, które przysługują mu po 30 dniach odbywania pracy. Dni wolne powinny zostać udzielone osobie na jej wniosek, najpóźniej do czasu zakończenia stażu.
W czasie trwania stażu urzędnicy przeprowadzają wizyty kontrolne u pracodawców, aby sprawdzić, czy firma prawidłowo realizuje postanowienia zawarte w umowie z urzędem pracy. Podczas takiej wizyty, pracodawca ma obowiązek przedstawić listę obecności, dokument potwierdzający przeszkolenie pracownika z zakresu zasad BHP i ochrony przeciwpożarowej. Urzędnik może również przeprowadzić rozmowę z pracownikiem o warunkach pracy, przestrzeganiu regulaminu, itp.
Po zakończeniu stażu, przedsiębiorca musi wystawić bezrobotnemu opinię potwierdzającą zdobyte kwalifikacje i umiejętności. Na podstawie tej opinii urząd pracy wystawia stażyście zaświadczenie o odbytym stażu.
Przepisy nie nakazują zatrudnienia osoby bezrobotnej po zakończeniu stażu, chyba że w umowie pomiędzy urzędem pracy a pracodawcą jest zapis o gwarancji zatrudnienia. Wówczas firma musi się z niego wywiązać.
Jeśli chcesz zostać najlepszym stażystą i otrzymać po stażu ofertę zatrudnienia na pełny etat, wyznaczaj sobie cele w pracy. Dzięki temu nie stracisz motywacji do działania – nawet na początku kariery, gdy nie masz jeszcze kwalifikacji do realizowania poważnych zadań. Angażuj się w pracę – wykonuj swoje obowiązki z zaangażowaniem. To widać na pierwszy rzut oka, czy pracownik ma chęci do pracy, czy jest tylko po to, aby „odbębnić” swoje 8 godzin. Twoje zaangażowanie przeniesie się na cały zespół, z którym będziesz pracował. To może uczynić Cię liderem zespołu, przywódcą, a stąd już kilka kroków do zostania kierownikiem organizacji w przyszłości.
Wykazuj inicjatywę w miejscu, w którym odbywasz staż. Nie tylko realizuj zadania i projekty zlecone przez opiekuna, ale sam też podsuwaj ciekawe propozycje. Daj się polubić innym – zachowuj się lojalnie wobec kolegów i koleżanek z pracy. Słuchaj i uczciwie służ pomocą, dobrym słowem. Wzbudzanie zaufania to element, na który każdy kierownik zwraca uwagę.
Na stażu zawodowym korzystają dwie strony – pracodawca i pracobiorca. Pracodawca nie musi wypłacać wynagrodzenia pracownikowi, który wykonuje pracę, natomiast stażysta „nie siedzi w domu”. Rozwija swoje kompetencje, uczy się nowych rzeczy, zarabia niewielkie pieniądze, ale czuje się potrzebny. Korzystajmy zatem z tej formy współpracy. Odpowiadając na pytanie zawarte w tytule artykułu: TAK, TO SIĘ OPŁACA!