COACH, MENTOR CZY DORADCA?

Trzy bliskie sobie profesje, z których wsparcia można korzystać prywatnie, jako klienci indywidualni, ale także biznesowi. Poznajmy je bliżej, sprawdźmy, którą formę pracy nad rozwojem wybrać i kiedy?

 

COACH

Coaching (ang. trenowanie) jest to efektywna, interaktywna metoda pracy coacha z klientem indywidualnym lub biznesowym, która ma na celu polepszenie określonej sytuacji poprzez pracę nad procesem decyzyjnym klienta, wspieranie go w określaniu i realizacji celów. Powyższe wyjaśnienie jest jednak dość ogólne. Coaching, jak czytamy w Wikipedii, charakteryzują pewne wytyczne:

• - jest dobrowolny

• - wyklucza dyrektywność np. ze strony coacha

• - pomaga ludziom uczyć się, a nie jest po to, by ich uczyć

• - jest zbudowany na bazie pytań

• - pobudza do myślenia

• - dokonuje się w atmosferze szacunku i pełnej akceptacji dla wartości klienta

• - prowadzi do świadomego dokonywania zmian

• - skupia się na osiąganiu celów

Powyższe cechy wyróżniają coaching spośród innych metod wsparcia szeroko pojętego rozwoju.

Popularny jest coaching biznesowy, inwestycyjny, zawodowy personalny. Jednak rodzajów jest więcej, a nowe powstają wraz z rozwojem i potrzebami społeczeństwa. Trenerzy mogą specjalizować się w wybranej wąskiej dziedzinie np. coaching medyczny lub coaching relacji partnerskich. Najczęściej oferują pracę indywidualną lub grupową w pokrewnych obszarach.

Coaching w biznesie

Obejmuje wszelkie aspekty związane z planowaniem, decyzyjnością, objęciem kierunku i wyznaczaniem oraz realizowaniem celów w firmie. Może więc dotyczyć zarządzania karierą personelu, komunikacji interpersonalnej i zawodowej, zarządzania wydajnością, metod organizacji, wzmocnienia myślenia strategicznego, radzenia sobie z konfliktami, inwestowania itd. Sesje coachingowe dla przedsiębiorstw można zorganizować grupowo np. dla kadry kierowniczej lub dla określonego zespołu albo indywidualnie dla szefa, lidera, menedżera czy innej osoby decyzyjnej, ale także pracownika.

W przypadku małej lub mikro firmy, coaching może zapewnić ukierunkowany i terminowy rozwój w zakresie konkretnych obszarów, które można dopasować do napiętego harmonogramu drobnego przedsiębiorcy np. pomoc w organizacji i zarządzaniu zadaniami w czasie, wsparcie w ukierunkowaniu komunikacji biznesowej i marketingowej do odpowiedniej grupy docelowej, wyznaczenie celów. Ważne, aby problematyka podejmowana na sesjach była konkretna i możliwa do rozpracowania w ciągu kilku-kilkunastu spotkań. Coaching nie jest formą terapii, a raczej wsparciem w poszukiwaniu rozwiązań, konkretnym działaniem.

Jak wygląda sesja coachingowa?

Nie ma uniwersalnego schematu, pokazującego jak powinna wyglądać sesja z coachem. Wszystko zależy od preferencji klienta i rodzaju coachingu (grupowy, indywidualny, dotyczący relacji w pracy czy inwestowania i twardych decyzji biznesowych itp.). Jednak można założyć pewne stałe. Sesje trwa najczęściej godzinę zegarową i powtarzają się regularnie. Na każdej sesji, ale szczególnie na pierwszej poświęca się część spotkania na określenie konkretnego tematu pracy. Zazwyczaj ludzie wiedzą, co chcą osiągnąć, ale metodą małych kroków należy usystematyzować i skonkretyzować jeden obszar, nad którym będzie przebiegała praca. I w końcu przechodzimy do kluczowego momentu-jak pracuje coach? Jego głównym narzędziem są...pytania. Coach nie teoretyzuje, nie podsuwa rozwiązań i pomysłów. Uważnie słucha i obserwuje klienta oraz zadaje właściwe pytania. Odpowiedzi, które przychodzą, są kierunkowskazem do dalszej pracy, często zaskakując przy tym samego klienta. Bez obaw, spotkanie z coachem to rozmowa jak żadna inna. Odbywa się w bezpiecznym, wspierającym i pozbawionym oceniania środowisku. Cała uwaga skupia się na kliencie i osiągnięciu tego, czego potrzebuje. Biznesowe sesje coachingowe mogą różnić się w formie, mieć narzucone ramy kontraktowe itp. jednak mechanizm i metodyka jest niezmienna. Coach pomaga Ci znaleźć odpowiedź w tobie.

MENTOR

Słowa „coaching” i „mentoring” są często traktowane tak, jakby były wymienne, ale nie są. Mentoring wyewoluował z tradycyjnego schematu: nauczyciel – uczeń. Samo słowo "mentor” ma swoje korzenie w mitologii greckiej. Dzisiaj mentoring biznesowy stawia w pozycji nauczyciela doświadczonego przedsiębiorcę np. menedżera, a w pozycji ucznia osobę, która stawia pierwsze kroki, jako biznesmen lub pragnie poszerzyć branżowe horyzonty i wnieść swoją firmę na wyższy poziom. Mentorem może zostać każdy, kto odniósł sukces w swojej branży i zna daną dziedzinę od podszewki. Chociaż doświadczenie, praktyka i aktualna wiedza są niezbędne w zawodzie mentora, potrzebna jest jeszcze umiejętności miękkie, szczególnie dotyczące komunikacji interpersonalnej. Podobnie jak w przypadku coachingu, celem pracy mentora jest rozwój klienta. Pomaga mu w rozwiązywaniu problemów, wybraniu właściwego kierunku poprzez udostępnienie odpowiednich narzędzi i metod, uczy analizy przypadków, szacowania ryzyka, umacniania pozycji w branży czy radzenia sobie z porażkami. Mentorzy, chociaż stanowią autorytet dla klientów, również wynoszą ze współpracy korzyści rozwojowe. Szkolenie, ale także obserwacja podopiecznych odkrywa przed nimi nowe, nieznane wcześniej zagadnienia, do których muszą się ustosunkować.

Mentoring w biznesie

Największą popularnością cieszy się tzw. mentoring grupowy. Ten rodzaj przewodnictwa biznesowego i tutoringu wybierają często menedżerowie w korporacjach dla swoich pracowników przydzielonych do konkretnych projektów.

Właściwie poprowadzony mentoring może określić role w zespole, podkreślić talenty, ale także obszary personalne i wewnątrz – organizacyjne, których rozwój należy poprawić czy wzmocnić. Pokazuje to pracownikom, że zależy ci na nich oraz pomaga przełożyć wydobyty potencjał zespołu na efektywność firmy.

Mentoring biznesowy cechuje się m.in. elastycznością. To znaczy, że spotkania nie muszą odbywać się regularnie i mogą przybierać różne formy (sesje na żywo, towarzyszenie w projekcie, komunikacja mailowa, feedbacki i inne).

Można powiedzieć, że inwestując w nawiązanie współpracy z mentorem, nie podejmujemy żadnego ryzyka. Bez wątpienia wiele można zyskać, a jednocześnie zaoszczędzić nie powielając błędów, o których dowiedzieć się można tylko od bardziej doświadczonego w branży przedsiębiorcy.

DORADCA

Doradca to osoba z konkretną wiedzą i doświadczeniem w danej dziedzinie, która oferuje analizę problemu i oczekiwań klienta oraz sugestie najwłaściwszych według jego wiedzy rozwiązań w danej sytuacji. W przeciwieństwie do coacha to doradca udziela odpowiedzi na zadawane przez klienta pytania. Podaje gotowe drogi do osiągnięcia celu i sugestie.

Doradca biznesowy

Doradcy biznesowi są na bieżąco z przepisami i trendami panującymi w kraju, na rynku i w danej branży. Muszą być w stanie powiedzieć firmie, jakie decyzje podejmować, aby osiągać lepsze wyniki, zysk, efekty. Doradca trochę słucha, więcej mówi i jest w stanie pomóc przedsiębiorcy szybko zrozumieć lub rozwiązać pilny problem. Z usług doradców często korzystają małe i średnie firmy, a nawet startupy. Duże korporacje posiadają często w swoim zespole stanowisko doradcy czy konsultanta.

Coach, mentor i doradca. Skąd wiesz, który jest ci potrzebny?

Celem pracy mentora, coacha oraz doradcy jest osiągnięcie przez klienta celu, a przez to także jego rozwój. Co jeszcze ich łączy? Nie podejmują konkretnej decyzji, są nastawieni na pomoc i rozwój. Jednak metody pracy tych specjalistów, a często też konkretne potrzeby klienta są różne. Jeżeli zadasz doradcy pytanie, a jego odpowiedź, chociaż logiczna biorąc pod uwagę konkretną sytuację, okoliczności i dane, stoi w sprzeczności, z tym, co chciałbyś usłyszeć, jednak nie potrafisz tego zdefiniować-prawdopodobnie lepiej skorzystać z metody coachingu. Wchodzisz z ofertą na rynek zagraniczny, ale czujesz, że błądzisz we mgle-poszukaj mentora. Osiągnąłeś spore nadwyżki w ostatnim kwartale, które chcesz zainwestować, aby pracowały na konkretny cel-umów się z dobrym doradcą. Korzystanie z metod wspomagania rozwoju w firmie daje wiele korzyści, są to m.in. poprawa produktywności, jakości i obsługi klienta czy większe zaangażowanie i zadowolenie pracowników. Pokaż pracownikom, że organizacja jest zaangażowana w rozwój swoich pracowników i pomaganie im w podnoszeniu umiejętności poprzez współpracę z mentorami, coachami i doradcami. Wspieraj tych, którzy awansowali, aby ułatwić im sprostanie nowym obowiązkom. Nie bój się pytać o profesjonalną pomoc, kiedy mierzysz się z trudnymi decyzjami, a przy tym wszystkim zadbasz o satysfakcjonujący proces samorozwoju firmy.